Wanneer iemands ademhaling, hartslag of andere vitale functies plotseling uitvallen of ernstig bedreigd worden, is snelle en doeltreffende hulp van belang. Anesthesiologen spelen hierbij een sleutelrol. Dankzij hun brede medische expertise en ervaring met vitaal bedreigde patiënten, kunnen zij in acute situaties snel inschatten wat er nodig is en direct handelen. Zowel binnen als buiten het ziekenhuis zetten zij zich dagelijks in om levens te redden.
De anesthesioloog is dus actief en belangrijk in de acute zorg, omdat deze vanuit een brede blik naar de patiënt kijkt. Deze medische specialisten kijken naar de (patho-)fysiologie van vitale functies in het gehele lichaam.
Anesthesiologen zijn in het ziekenhuis direct betrokken binnen de acute zorg en reanimatie. Ze zijn vaak degene die wordt opgeroepen bij spoedsituaties. Of het nu gaat om het veiligstellen van de luchtweg, het ondersteunen van de bloedsomloop of het snel toedienen van medicatie: hun vaardigheden maken een groot verschil voor de uitkomst van de patiënt. Anesthesiologen worden regelmatig opgeroepen bij reanimaties, op de Spoedeisende Hulp (SEH) en de Intensive Care (IC). Omdat anesthesiologen gewend zijn om onder hoge druk te werken, kunnen zij snel klinische inschattingen maken en doelgericht handelen. Voor de patiënt betekent dit: snel de juiste zorg, op het juiste moment.
Een MMT wordt ingezet bij situaties waarin snel specialistische hulp vereist is. Dit team komt vaak per helikopter, maar soms ook met een speciaal MMT-voertuig, afhankelijk van wat sneller is of beter past bij de situatie. Dankzij de helikopter/MMT-voertuig en uitgebreide medische uitrusting kan het team binnen enkele minuten ter plaatse zijn. Het doel van het MMT is om zo snel mogelijk gespecialiseerde zorg te bieden, direct op de plaats van het incident. Veel mensen denken dat de helikopter bedoeld is om patiënten naar het ziekenhuis te vervoeren. Maar eigenlijk werkt het andersom: het MMT gebruikt de helikopter om zelf zo snel mogelijk bij de patiënt te zijn.
De expertise van de anesthesioloog zorgt ervoor dat patiënten al voor aankomst in het ziekenhuis geholpen worden met bijvoorbeeld beademing, pijnstilling of stabilisatie van vitale functies.
In het grootste deel van Nederland kan het MMT binnen 20 minuten zorg leveren. In gebieden waar het iets langer duurt, rijdt een ambulance soms alvast richting het ziekenhuis of de aanvliegroute van het MMT. Het MMT komt dan halverwege tegemoet om direct zorg te bieden. Zo krijgt de patiënt altijd zo snel mogelijk de juiste specialistische hulp. Wil je meer weten over deze teams? Lees dan hier verder.
'We worden opgeroepen bij reanimaties, ernstig zieke kinderen en hersenbloedingen. Dat is juist het interessante aan ons werk, het is heel breed. Of het nu een ernstige infectie is of een reanimatie, het gaat uiteindelijk om de vitale functies en daar zitten onze anesthesiologische skills,’ licht Isabelle Huig in een interview met Medisch Contact toe. Huig is oud-voorzitter van de sectie ¬acute zorg en reanimatie en anesthesioloog met aandachtsgebied acute zorg in ¬het Erasmus MC.
Anesthesiologen spelen ook een rol binnen Defensie. Zij kunnen deel uitmaken van mobiele chirurgische teams die worden ingezet tijdens militaire missies. In deze teams leveren zij, samen met onder andere chirurgen en operatieassistenten, acute en vaak levensreddende zorg onder uitdagende omstandigheden.
Deze teams worden samengesteld, opgeleid en voorbereid door het Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen (IDR), dat samenwerkt met 14 civiele relatieziekenhuizen in Nederland. In deze ziekenhuizen zijn anesthesiologische beroepsmilitairen werkzaam, die volledig meedraaien als werknemer van het ziekenhuis. In ruil daarvoor kunnen civiele anesthesiologen zich vrijwillig beschikbaar stellen om als reservist hun expertise in te zetten voor Defensie.
De samenwerking tussen Defensie en de relatieziekenhuizen zorgt voor een unieke kruisbestuiving van kennis, ervaring en beschikbaarheid. Hierdoor kunnen medisch specialisten, zoals anesthesiologen, snel worden ingezet bij crisissituaties of internationale missies, waar zij onder vaak complexe omstandigheden hoogwaardige zorg verlenen.
Bij acute patiënten moet het team snel handelen. Vaak is dit met heel weinig voorinformatie. Ook zijn de middelen regelmatig beperkter dan op de operatiekamer (OK) en is er weinig tijd om elkaar goed te leren kennen. Bij de acute zorg moet je daarom zonder veel hulpmiddelen differentiaal diagnostisch denken en daar snel naar handelen.
Isabelle Huig in Medisch Contact: ‘Anesthesiologen anticiperen sterk op wat mogelijk gaat komen. Dus als je een opiaat geeft, dan bedenk je al: stel dat de patiënt een ademdepressie krijgt, hoe ga ik dat dan opvangen en heb ik daar spullen voor? Dat vooruitdenken is een tweede natuur voor ons, omdat we dat op de operatiekamer ook doen. Als iemand in een onmogelijke positie ligt, bijvoorbeeld half onder een vrachtwagen, of voor een wc-pot in het ziekenhuis, dan ga ik geen opiaat spuiten. Ik kan dan namelijk niet bij zijn gezicht om te beademen, mocht er iets gebeuren.’